Kết Luận
- Ba thức đầu tiên là tâm thức chứng được đối tượng:
– ‘Hiện lượng’ là tâm thức không dựa vào nghĩa tổng, nghĩa là bạn nhìn thấy nó một cách trực tiếp, không chỉ thấy mà bạn nhận ra nó một cách trực tiếp, nhưng nó phải là sát na đầu tiên.
– ‘Tỷ độ’, bạn chứng được đối tượng, cũng là sát na đầu tiên, nhưng thông qua một số lý lẽ.
– ‘Tái quyết tri’ là sát na thứ hai của tâm thứ nhất và thứ hai này.
Ba tâm này là tâm thức quán tưởng đối tượng.
- Bốn tâm thức khác không chứng được đối tượng của nó.
- Tâm đầu tiên là ‘tứ sát tri’, đó là sự giả định, đúng nhưng vẫn là sự giả định, nó không phải như bạn nhận ra.
- Tâm thứ hai là đối tượng trình hiện nhưng không thể nhận ra giống như chúng ta đang say mê vào tivi và chúng ta không biết hương vị của thức ăn hay mùi vị của nó là gì. Một số trẻ khi ăn, chúng xem thứ gì đó, sau đó cha mẹ có thể hỏi “món ăn có vị gì vậy?”.
- Tâm thứ ba như là ‘tâm nghi’, nó rất phổ biến đối với tất cả chúng ta, bạn có sự nghi ngờ, bạn không biết, bạn bối rối.
- Tâm thứ tư là ‘tâm điên đảo’. Chẳng hạn những gì bạn nghĩ là không đúng, một ý nghĩ như vậy nhận thức đối tượng rằng “đối tượng không tồn tại là không đúng”.
Bốn tâm thức này không đáng tin cậy chút nào. Vì vậy, dựa trên bốn tâm thức này, nếu bạn đang đưa ra một quyết định nào đó, thì bạn thực sự phải rất cẩn thận, bạn phải suy nghĩ thêm vài lần nữa. Bởi vì dựa trên bốn thức này thì bạn không thể dựa vào bất cứ thứ gì vì đây không phải là ‘lượng’ [nhận thức xác thực], nó không xác thực, nên bạn không thể dựa vào bốn thức này.
Vì vậy, về cơ bản đây là tất cả về bảy tâm thức, dĩ nhiên, mỗi thức này có thể được chia thành hai hoặc ba, đôi khi nó còn được chia thành như là 3-4 trong một số bản văn, thì bạn biết sự phân chia đó, bạn có thể chỉ cần nghĩ về sự phân chia đó, nó khá dễ hiểu. Nhưng nếu bạn biết về chính bảy tâm này, tôi nghĩ là đã quá đủ.