Dẫn Nhập
Hôm nay chúng ta sẽ nói về sự nhận thức [tánh biết, giác tri] hoặc tâm thức, nhưng chúng ta xem xét tâm thức từ một góc độ khác, như là bằng cách chia tâm thức thành ra bảy loại. Bạn đã nhận được một sơ đồ về nhóm có bảy giác tri nhỏ. Vì vậy, về cơ bản, chúng ta có thể nói đó là về bảy giác tri và tâm thức.
Về cơ bản đó là một trong những cách để phân loại giác tri thành một nhóm bảy loại và đây là một phân loại rất được biết đến. Bảy phân loại này khá quan trọng, bởi vì bảy phân loại này cho thấy làm thế nào mà một sự vô minh chuyển sang tâm thức xác thực. Nói một cách dễ hiểu, phân loại này giúp chúng ta hiểu làm thế nào sự hiểu lầm lại có thể được chuyển hóa thành sự hiểu biết xác thực.
Vì vậy, cách phân chia thành bảy loại này cũng giúp chúng ta hoặc nhắc lại cho chúng ta một trong những mục đích chính của việc học lorig hoặc học về tâm và sự nhận thức. Trước đó, tôi luôn nói rằng chúng ta phải học về tâm và sự nhận thức bởi vì hạnh phúc hoặc đau khổ của chúng ta không phải là cái gì ở ngoài, ở bên ngoài. Đau khổ là cái gì mà chúng ta trải nghiệm bên trong chúng ta và sự trải nghiệm đó không dựa vào những hiện tượng bên ngoài hoặc những thứ vật chất bên ngoài mà trải nghiệm hạnh phúc, bình an hoặc đau khổ hoặc nỗi đau hoàn toàn trong chúng ta, bên trong chúng ta.
Và đó là một số yếu tố nhỏ, một số điều nhỏ mà chúng ta không thể thay đổi ở bên trong mình, chẳng hạn,
sự bám chấp hay lòng tham. Giả sử lòng tham là một trong những điều rất phổ biến, vì lòng tham, dù có nhiều bạn vẫn không vui, chưa tìm được sự mãn nguyện đó trong cuộc sống thì bạn vẫn chưa hài lòng với bất cứ thứ gì mình có. Nhiều người có đủ những gì họ cần để tồn tại hoặc để có một cuộc sống hạnh phúc trong thế giới này, nhưng họ vẫn đang tìm kiếm nhiều hơn nữa vì vậy họ đang trong một cuộc chạy đua để có được nhiều hơn nữa. Và rồi cuối cùng họ không thể sống một cuộc sống hạnh phúc bằng cách hy vọng rằng “Tôi sẽ sống hạnh phúc khi tôi có được một số vàng”, họ chạy theo một cái gì đó cho cả cuộc đời của họ và sau đó họ không thể tận hưởng cuộc sống đó chút nào. Chẳng hạn, nhiều người ngay cả trong số những hành giả đạo Phật, có nhiều người rất nóng tính là những Phật tử. Họ nghĩ rằng “Tôi sẽ tu tập, tôi sẽ thực hành sau, bây giờ tôi hơi bận rộn, tôi không thể thực hành nhiều, có lẽ tôi sẽ thực hành một số sau vài năm, sau lúc nào đó.” Một kiểu trì hoãn thực hành, trong khi họ đang gắn bó với một cái gì đó, trong khi họ bận rộn với một số thứ vật chất hoặc là tôi không có gì cả, bây giờ tôi phải tập trung vào công việc của mình, hoặc bây giờ tôi phải tập trung vào việc học của mình, tôi sẽ thực hành sự nhẫn nhịn sau này. Rất nhiều trường hợp chúng ta dành cả cuộc đời để hy vọng và nghĩ rằng mình sẽ tu tập sau này hoặc có thể là lần sau hoặc tương tự như vậy. Và rồi có nhiều trường hợp, ngay cả khi cần phải rộng rãi để đối xử tử tế với những người đang gặp khó khăn.
Tôi thường nói khi bạn không thể rộng rãi khi bạn có 15 đô la, thì bạn sẽ không thể thực hiện lòng tốt ngay cả khi bạn có 15 triệu. Bởi vì nếu bạn nghĩ rằng “tôi chỉ có 15 đô la, tôi muốn có thêm một số nữa như vậy tôi mới có thể tử tế, bây giờ tôi không thể rộng rãi được”, thì đây là một loại bẫy mà chúng ta có thể mắc vào, khi bạn không thể để thực hành khi bạn có 15 đô la, tôi thường nói rằng bạn sẽ không thể thực hành bố thí mặc dù bạn có 15 triệu. Đó không phải là những gì bạn có, không phải là bạn có bao nhiêu, mà là bạn sẵn sàng cho đi bao nhiêu, bạn có thể hy sinh bao nhiêu, bạn có thể chia cho bao nhiêu, bạn có thể chia sẻ bao nhiêu nếu tâm bạn không thể nhường bớt khi bạn có 15 đô trong tâm, là cùng một tâm. Khi bạn không thể nhường bớt thứ gì đó khi bạncó 15 đô, thì ngay cả khi bạn có 150 đô, bạn cũng sẽ không thể nhường bớt vì tâm đó giống như là “Bây giờ tôi không muốn cho, có thể tôi sẽ cho sau”, vì thái độ đó vẫn còn.
Có rất nhiều yếu tố khá dễ dàng và đơn giản nhưng nhiều người lại hoàn toàn không biết về nó, đó là lý do tại sao nhiều người nghĩ rằng “Tôi sẽ hạnh phúc nếu tôi nhận được công việc đó hoặc tôi sẽ hạnh phúc nếu tôi có được thứ đó” . Hạnh phúc, như tôi vẫn luôn nói, đó là một trạng thái của tâm, đó chỉ là cảm thọ hài lòng, đó chỉ là cảm giác mãn nguyện và hoàn toàn nằm trong tay bạn. Bạn có thể hạnh phúc ngay bây giờ nếu bạn chỉ nghĩ rằng “OK, thế là đủ, tôi có những gì tôi có”. Khoảnh khắc bạn nghĩ về điều này, khoảnh khắc bạn thực sự nghĩ về điều đó từ tâm của mình, thì giống như bạn rơi vào một không gian khác của hạnh phúc. Bạn không cần phải thay đổi nơi ở, bạn không cần phải thay đổi bất cứ điều gì, bạn cũng có thể hạnh phúc.
Khoảnh khắc bạn nghĩ rằng “Ồ, tôi cần cái kia hoặc tôi đang thiếu, OK, tôi cần cái này, tôi cần cái kia và cái này”, thì tâm của bạn đang chạy đua. Giống như cơn khát ngày càng nhiều hơn, khi khát bạn không bao giờ có thể bình yên, cho nên đây là cách tôi đã nói suốt thời gian qua tại sao chúng ta phải hiểu tâm thức. Vì vậy, hôm nay từ bảy loại tâm này chúng ta có thể sẽ hiểu rằng nhiều đau khổ, vấn đề và nỗi đau là do sự vô minh, là do chúng ta không thể hiểu, là do chúng ta không hiểu sự thật, thực tế.
Chúng ta thường bị mắc kẹt trong tâm thức hoang tưởng của chính mình, nói chung là chúng ta luôn đổ lỗi, chúng ta luôn cố gắng tìm kiếm bất cứ khi nào chúng ta gặp vấn đề hoặc nỗi đau hay khó chịu hay bất cứ điều gì khác, chúng ta luôn tìm kiếm, để ý để đổ lỗi cho một điều gì đó, ” Ô xe của tôi không tốt, cái này của tôi không tốt, cái kia của tôi không tốt hay là lý do này, là lý do kia”. Trong thực tế, lý do có thể là như thế nào? Tâm thức không được thuần hóa, tâm thức không có kỷ luật, đó là lý do tại sao chúng ta phải trải qua tất cả những thăng trầm cho những vấn đề này.
Vì vậy, để biến đổi hay chuyển hóa tâm điên đảo [tâm sai trái] hoặc tâm sai loạn, tâm vô minh thành ra sự nhận thức [giác tri], trạng thái tỉnh thức, nói chung đó chỉ là một cách chúng ta phải trải qua năm, sáu tâm trí khác nhau này, đó là một cách. Nó không giống như bạn phải đi theo một trình tự cho tất cả những thứ này, nhưng đây là một trong những cách để hiểu làm thế nào một mức độ có thể vươn tới mức tiếp theo, làm thế nào để mức tiếp theo có thể vươn tới mức tiếp theo của mức đó.
