Ba Đối Tượng-Tâm Sở Hữu.
Điểm thứ ba tôi nghĩ là nói về ba đối tượng-tâm sở hữu, đây là chủ đề mà bạn thực sự sẽ tìm thấy trong lorig, trong bản văn, chương đầu tiên. Cho đến giờ tôi đã nói về rất nhiều thứ vì tôi muốn bạn hiểu một số điều cơ bản như thế sẽ dễ dàng hơn cho bạn.
- Tâm thức
Khá dễ dàng, giờ hãy xem, có đối tượng, các hiện tượng, bạn biết nó rất rõ ràng nếu tôi giải thích hiện tượng là gì. Làm thế nào chúng ta nói rằng hiện tượng [sự vật] đó tồn tại và không tồn tại? Một trong những đề tài rất được biết đến là ‘sừng của con thỏ’. Con thỏ có cái tai, cái tai dài nhưng không có sừng, con trâu có cái sừng, con yak có cái sừng, không phải con thỏ, vì vậy mà ‘sừng thỏ’, ‘sừng của con thỏ’ không tồn tại. Hoặc bông sen mọc trên trời, không có bông sen nào mọc trên trời cả.
Sự vật đó không tồn tại, vậy làm thế nào bạn có thể nói rằng sự vật đó có tồn tại hay không? Nếu sự vật đó có thể được một tâm xác thực nhận biết [tri nhận], thì sự vật đó tồn tại. Sự vật không thể được một tâm xác thực tri nhận, thì sự vật đó không tồn tại. Ví dụ, nếu bạn ấn ngón tay dưới con mắt và nhìn vào mặt trăng hoặc mặt trời, bạn có thể thấy hai mặt trăng hoặc hai mặt trời. Trong sa mạc bạn nhìn thấy ảo ảnh, bạn thấy giống như có nước khi màu cát và ánh sáng mặt trời kết hợp với nhau, nó trông giống như nước từ xa trong sa mạc, bạn nghĩ rằng ở đó có nước, nhưng chỉ là một ảo ảnh, nên con mắt đó nhìn thấy nước bị sai loạn. Vì vậy, nước không tồn tại bởi vì không có tâm xác thực hoặc tâm không sai loạn nhìn thấy nó. Nếu một tâm xác thực không sai loạn nhìn thấy hoặc nhận biết thì có nghĩa là sự vật đó tồn tại. Nếu sự vật đó được tri nhận bởi tâm xác thực sai loạn thì sự vật đó không tồn tại. Cho nên, mỗi một sự vật tồn tại có thể được gọi là hiện tượng. Nếu sự vật không thể được tri nhận bởi một tâm xác thực không sai loạn, có nghĩa là sự vật đó không tồn tại.
Bạn có thể nhìn thấy một chiếc xe hơi xung quanh khuôn mặt của tôi không? Về cơ bản là không. Nếu tôi nói “Liệu chiếc xe tồn tại xung quanh khuôn mặt tôi không?”, bạn sẽ nói không. Sở dĩ nó không tồn tại là vì ngay lúc này mắt của bạn là xác thực và không sai loạn, đây là nhãn thức xác thực. Nếu hiện tượng đó tồn tại, nếu một chiếc hơi tồn tại xung quanh khuôn mặt của tôi thì đôi mắt xác thực không sai loạn của bạn sẽ nhìn thấy nó, nhưng khi bạn không nhìn thấy, bạn có thể nói rằng hiện tượng đó không tồn tại. Nếu hiện tượng không được bất kỳ tâm thức nào tri nhận, thì hiện tượng đó không tồn tại.
- Cá thể.
Các đối tượng này là đối tượng do ba đối tượng-tâm sở hữu. Vậy đây là đối tượng của ai? Ai có thể nhận biết nó? Có ba thứ: âm thanh nói ra [diễn đạt], cá thể và tâm thức. Nhưng cá thể mà chúng ta vừa nói tới là cá thể nhận biết: “Ồ, bạn biết không ông ta biết điều đó, cô ấy biết điều đó”. Nhưng nếu bạn nhìn và suy nghĩ kỹ thì không phải người đó thấy hay tri nhận hay biết, mà chính tâm thức của người đó tri nhận hoặc biết hoặc thấy. Nếu một người nói “Ồ, tôi rất tức giận”, có nghĩa là không phải người đó, mà thực ra đó là một tâm cụ thể đang nổi giận. Nếu một người nói rằng “Tôi thật ghen tị”, có nghĩa là người ghen tị là một tâm cụ thể khởi động trong con người đó. Vì vậy, đó là lý do tại sao tâm đó cảm thấy ghen tị và người đó nói rằng “Tôi cảm thấy ghen tị”. Một người về cơ bản chỉ là một cái nhãn được gán cho cơ thể và tâm, vì vậy bất cứ cơ thể hoặc tâm làm gì, chúng ta đều nói rằng người đó đang làm việc đó. Cho nên nếu một tâm thức tri nhận các hiện tượng, chúng ta nói rằng một cá thể nhận biết các hiện tượng.
- Âm thanh nói ra [diễn đạt].
Nếu có ai hỏi ai và cái gì khác có thể tri nhận các hiện tượng, thì chúng ta có thể thấy rằng một cá thể có thể tri nhận hiện tượng, người có thể nhìn thấy một chiếc xe hơi, tâm thức có thể nhìn thấy một chiếc xe và cả âm thanh nói ra cũng vậy. Âm thanh cũng có thể tri nhận chiếc xe, nhưng không có nghĩa là tâm tri nhận, cá thể tri nhận chiếc xe, giống như âm thanh có thể tri nhận chiếc xe, khi chúng ta nói âm thanh tri nhận chiếc xe là giống như âm thanh có thể diễn đạt chiếc xe. Khi tôi nói “một chiếc xe hơi”, âm thanh diễn đạt nói ra “một chiếc xe hơi” có đối tượng là một chiếc xe hơi.
